Rijden op waterstof krijgt steeds meer aandacht. Maar wat houdt het precies in, wat zijn de voor- en nadelen en hoe ziet de toekomst eruit? En hoe zit het met groene, blauwe of grijze waterstof? Lees hier meer en ontdek of waterstof een volwaardig alternatief is voor rijden op diesel, elektriciteit of benzine.
Er zijn verschillende manieren om te rijden op waterstof. De bekendste manier is het zogenaamde FCEV rijden wat staat voor Fuel Cell Electric Vehicle. Hiermee wordt waterstof omgezet in elektriciteit. Het voertuig rijdt dan uiteindelijk op stroom. Een andere manier maakt gebruik van een directe waterstofverbranding en er is ook een manier waarbij een voertuig rijdt op een mengsel van waterstof en (bio)diesel.
Waterstof is een gas dat bestaat uit waterstofatomen. Het is het meest voorkomende element in het universum, maar het komt niet in pure vorm voor op aarde. Het moet dus geproduceerd worden, door water te splitsen in zuurstof en waterstof met behulp van elektriciteit. Dit proces kost ook energie. Waterstof is dus geen energiebron, maar een energiedrager: het slaat energie op die later weer vrijkomt.
Een waterstoftruck is een elektrisch voertuig die zijn energie haalt uit waterstof. De truck heeft een brandstofcel die waterstof uit de tanks onder de auto laat reageren met zuurstof uit de lucht. Hierbij ontstaat water en elektriciteit. De elektriciteit wordt gebruikt om de elektromotoren aan te drijven die de wielen in beweging brengen. Het enige wat een waterstofauto uitstoot is dus waterdamp, wat betekent dat hij geen schadelijke stoffen zoals CO2 of fijnstof produceert.
Waterstof is niet per definitie een duurzame brandstof. We spreken over grijze, blauwe en groene waterstof. De kleuren geven de mate van duurzaamheid aan.
Grijze waterstof: dit is de traditionele manier van waterstof opwekken namelijk door middel van olie, gas of steenkool. Omdat hier veel CO2 bij vrijkomt, is dit een vervuilende manier en dus niet duurzaam.
Blauwe waterstof: net als bij grijze waterstof wordt hierbij waterstof opgewekt door middel van olie, gas of steenkool. Maar omdat de CO2 die hierbij vrijkomt wordt opgevangen en (onder de grond) opgeslagen is het beter voor het milieu. Het is dus geen schone manier, maar wel een iets duurzamere manier dan grijze waterstof.
Groene waterstof: in tegenstelling tot grijze en blauwe waterstof komt er bij groene waterstof geen CO2 vrij. Dit komt om dat bij groene waterstof gebruikt wordt van groene energiebronnen zoals zonne-energie of windenergie. Groene waterstof is dus, zoals de naam al doet vermoeden, wel een duurzame vorm.
Een van de grootste voordelen van rijden op waterstof is dat het tanken snel en gemakkelijk gaat. Binnen vijf tot tien minuten kun je je auto volgooien met waterstof, net zoals je dat gewend bent met benzine of diesel. Je hoeft dus niet uren te wachten tot je accu is opgeladen, zoals bij een batterij-elektrische auto. Dit maakt rijden op waterstof geschikt voor lange afstanden en voor mensen die vaak onderweg zijn.
Een ander voordeel van rijden op waterstof is dat je een ruime actieradius hebt. Met een volle tank kun je zo'n 1000 kilometer rijden, vergelijkbaar met een benzineauto. Dit is veel meer dan de gemiddelde batterij-elektrische truck, die meestal rond de 500-600 kilometer komt. Bovendien heb je minder last van verminderde prestaties bij koud weer of bij veelvuldig gebruik van de airco of verwarming, wat wel het geval is bij een batterij-elektrische auto.
Tot slot is rijden op waterstof duurzaam. Voorwaarde is hierbij wel dat het waterstof wordt geproduceerd met groene stroom uit hernieuwbare bronnen zoals wind of zon. In dat geval is het hele proces (van productie tot verbruik) CO2-neutraal en draagt het bij aan de energietransitie. Ook heb je geen problemen met de recycling of afvalverwerking van accu's, die schaarse en milieubelastende materialen bevatten.
Een van de grootste nadelen van rijden op waterstof is dat het nog erg duur is. De productie, opslag en distributie van waterstof kost veel geld en energie, waardoor de prijs per kilometer hoger ligt dan bij benzine, diesel of elektriciteit. Ook is de aanschaf van een waterstof truck vrij duur, omdat ze complexe en geavanceerde technologie bevatten.
Een ander nadeel van rijden op waterstof is dat er nog weinig infrastructuur voor is. Er zijn in Nederland nog maar weinig openbare tankstations waar je waterstof kunt tanken. Dit betekent dat je niet overal terecht kunt met je waterstofauto en dat je soms flink moet omrijden om te kunnen tanken.
Daarbij is waterstof niet altijd even groen. Het hangt er namelijk van af hoe de waterstof wordt geproduceerd. Als dat gebeurt met grijze stroom uit fossiele brandstoffen, dan komt er alsnog CO2 vrij bij het proces en is het niet beter voor het klimaat dan rijden op benzine of diesel.
Rijden op waterstof heeft veel potentieel, maar ook veel uitdagingen. Om het aantrekkelijker en toegankelijker te maken voor transportbedrijven, zijn er nog veel stappen nodig. Zo moet er meer geïnvesteerd worden in de productie, opslag en distributie van groene waterstof. Hierdoor kan de prijs omlaag kan en de duurzaamheid omhoog. Ook moet het aantal tankstations uitgebreid worden, zodat er meer locaties beschikbaar zijn en de veiligheid gegarandeerd is. En tot slot is er nog geen serieproductie van waterstoftrucks. De meeste bevinden zich nog in de testfase dus ook in de voertuigtechnologie is er nog een weg te gaan.
Rijden op waterstof is dus een interessante optie voor zero emissie rijden, maar nog geen volwaardig alternatief voor rijden op benzine, diesel of elektriciteit. Het is nog te duur, te schaars en te afhankelijk is van de manier waarop het waterstof wordt geproduceerd. Het zal dus nog even duren voordat we massaal overstappen op waterstof, maar het is zeker een technologie om in de gaten te houden!