Een gebrek aan enthousiasme kun je Johannes Ritsma niet verwijten. Hij won in 2018 de finale van de eerste NK veiligste chaffeur. De vrachwagenchaffeur uit Surhuisterveen loopt steevast met een grote glimlach rond. Die vrolijke uitstraling zit ‘m in de liefde voor het vak. “Ik geniet elke dag van mijn werk. Rondrijden in mijn vrachtwagen vind ik het leukste wat er bestaat.” Hij vertelt over de passie voor zijn vak.
Ritsma wist niet wat hem in 2018 overkwam. De 39-jarige Fries won toen de finale van het eerste NK Veiligste Chauffeur 2018. “Het is een bekroning op mijn werk als beroepschauffeur”, zegt hij. Nadien werd hij bedolven onder publiciteit. In 2019 was de Fries een van de Ambassadeurs van de TVM Awards, het nieuwe concept waar het NK Veiligste Chauffeur een belangrijk onderdeel van is. Lees hieronder het volledige interview uit de TVM Actueel april 2019.
Ritsma wilde in 2018 graag meedoen aan het NK, dat georganiseerd werd door TVM verzekeringen en Volvo Trucks Nederland. “Het was een kans om het chauffeursvak voor een breed publiek in een positief daglicht te zetten. Er hangt soms een negatief imago van onveiligheid rond het beroep. Ten onrechte. Juist omdat transportbedrijven en chauffeurs er in de regel alles aan doen om elke dag zo veilig mogelijk van A naar B te komen. Veel weggebruikers zien vrachtwagens als vervelend, omdat de snelheid wat lager ligt.”
Hij benadrukt dat beroepschauffeurs in Nederland aan strenge eisen moeten voldoen. En ook veel transport - ondernemingen leggen de lat hoog voor hun personeel. Zo hebben alle vrachtwagens van Boonstra Transport uit Haulerwijk, al 17 jaar lang de werkgever van Ritsma, een ‘black box’ die het rijgedrag registreert. “Op het moment dat wij een verkeersovertreding maken, wordt dat vastgelegd. De rijstijl wordt ook geobserveerd. Die informatie wordt door onze rijstijlcoach met de chauffeurs geanalyseerd. Dat motiveert echt om elke rit goed uit te voeren.”
Ritsma heeft in de inmiddels negentien jaar dat hij beroepschauffeur is de transportsector zien veranderen, maar in het verlengde daarvan ook het gedrag op de weg. “De mentaliteit is veranderd. De verharding van de maatschappij zie je terug op de weg. Mensen gunnen elkaar minder; ze rijden dichter op elkaar. En door verschillende autotechnologieën, zoals ABS, denken sommige automobilisten bovendien dat ze veiliger onderweg zijn. Maar het is uiteindelijk schijnveiligheid.”
Afleidingen in de auto komt ook steeds meer voor, merkt Ritsma. “Mensen zijn met van alles bezig tijdens het rijden. Denk aan het gebruik van mobieltjes; een kwalijke zaak. Het aantal verkeersongevallen is door het appen achter het stuur enorm toegenomen, zo blijkt uit onderzoek. Aan onoplettendheid erger ik me weleens. Door die afleiding zit een ongeluk in een klein hoekje.”
Ritsma weet uit eigen ervaring wat een ongeluk inhoudt. “Het gebeurde in 2011, toen ik een rit in Duitsland aan het maken was. Daar was een meneer die voor mij moest stoppen, want ik reed op een voorrangsweg. Maar hij reed op het allerlaatste moment toch de weg op; ik kon hem niet meer ontwijken. Ik denk dat hij mij niet heeft gezien. Het was een zware botsing, voor de man met fatale afloop. Verschrikkelijk.”
De impact van het ongeval was enorm. “Ik heb er veel last van gehad; het heeft me veranderd. Als mens. En als chauffeur. Ik ben gelukkig goed opgevangen door m’n werkgever. Door het ongeluk ben ik nóg defensiever gaan rijden. Als ik tegenwoordig op een voorrangsweg rijd en iemand nadert snel het kruispunt, dan doe ik het al meteen rustiger aan. Ik ben daar enorm attent op. Dat is beslist iets wat ik mee heb genomen vanuit het ongeluk.”
Sinds 2018 mag hij zich de Veiligste Chauffeur van Nederland noemen. Gezien de voorgeschiedenis een titel met een bijzondere betekenis voor hem, erkent Ritsma. In zijn rol als ambassadeur wil hij bijdragen aan bewustwording voor het belang van veilig rijgedrag. De volgende stap is om een gedragsverandering te bewerkstelligen.
“Mijn opdracht is geslaagd als mijn verhaal al één verkeersdode scheelt. Als je bewust bent van je eigen veiligheid en die van anderen, komt iedereen goed en wel thuis. Anticiperen, vooruit kijken en rustig blijven, daar gaat het om.”
In het verleden reed Ritsma internationaal (“Zuid-Italië was mijn verste rit; mooi man!”), maar die periode heeft de vader van twee opgroeiende kinderen achter zich gelaten. “Ik werk tegenwoordig ’s nachts. De vrije tijd die ik hierdoor overdags heb, breng ik thuis door met mijn gezin. Het ’s nachts rijden is vanzelfsprekend rustiger en de mensen zijn minder gehaast. Dat bevalt me prima.”
Ritsma is bewust met veiligheid op de weg bezig, niet in de laatste plaats in zijn rol als Veiligste Chauffeur van Nederland en als ambassadeur van de TVM Awards. Hij vindt het belangrijk om het belang van veilig rijgedrag uit te dragen. Ideeën heeft hij genoeg.
“Mensen zouden eigenlijk voor het halen van hun rijbewijs verplicht twee dagen met een professional mee moeten op een vrachtwagen. Op die manier krijg je meer inzicht in en begrip voor het werk van een chauffeur, daar ben ik van overtuigd. Educatie is ontzettend belangrijk. Op lagere scholen, maar ook daarna. Nu is het nog altijd zo dat je nooit meer je theoriekennis hoeft te onderhouden als je eenmaal je rijbewijs hebt. Ik zou graag zien dat de politiek daarmee aan de slag gaat. Bijvoorbeeld door het verplicht te stellen dat automobilisten om de vijf jaar opnieuw hun theorie-examen moeten afleggen. Geloof me, daar valt een hoop winst te halen.”
Wij zijn TVM. Opgericht voor leden, door leden. Wij hebben passie voor transport. Op de 'Passie voor transport' pagina delen we de verhalen van onze leden. Verhalen uit de praktijk. Eerlijk en authentiek.
Johannes leeft voor veiligheid. Hij neemt onderweg geen onnodige risico’s en gaat altijd voorbereid de weg op. Want als geen ander weet hij dat een ongeluk uit onverwachte hoek kan komen.
