Kees van Noordt van Nijman/Zeetank:

Nijman/Zeetank: voorloper in ontwikkelingen

Door alle wateren gewassen, gepokt en gemazeld en ondanks zijn gevorderde leeftijd – nou ja, pás 67 jaar – nog van geen ophouden willen weten. Kees van Noordt noemt het werken en de daarmee gepaard gaande uitdagingen nog steeds “veel te leuk”. De energietransitie houdt hem als voorloper in tal van ontwikkelingen – één van de eerste logistieke Nederlandse ondernemers in Polen, er steeds vroeg bij met tal van veiligheids- en procescertificeringen – voortdurend bezig.

Energietransitie noodzakelijk

Hij is kritisch op de leidende rol van de overheid, houdt alle ontwikkelingen zoals waterstof, bio-LNG en laadinfra nauwgezet bij, maar beseft ook dat de energietransitie hoogst noodzakelijk is. “We weten allemaal dat er veranderingen gaande zijn in het klimaat. We zien die temperaturen stijgen. En het grondwaterpeil is aan het zakken. Dus ja, er is daadwerkelijk wat aan de gang”, zegt hij.

"Dat is het leuke van het ondernemen: het verveelt nooit"

Voor Kees van Noordt is het vanuit bedrijfseconomisch oogpunt een gegeven. De samenleving en de bedrijven zullen moeten verduurzamen. Het is in zijn ogen dé opdracht voor iedere ondernemer: Je voortdurend aanpassen aan de omstandigheden, de wensen van klanten, de eisen van de tijd, de beschikbaarheid van goed personeel en ga zo maar door. “Door de jaren heen is er altijd wat geweest. Dat is het leuke van het ondernemen: het verveelt nooit. Je hebt allemaal wel eens een baaldag, maar ondernemen is leuk in goede én in slechte tijden.”

Familiebedrijf, fusies en overnames

Van Noordt weet sinds het midden van de jaren ‘80 niet beter. Toen kreeg hij betrekkelijk jong de touwtjes in handen in het familiebedrijf, dat via onder meer fusies en overnames via de Gebroeders Van Genderen, Nico Nijman en Zeetank en enkele andere bedrijven uitmondde in Nijman/Zeetank. Een bedrijf met vestigingen in Polen (Sandomierz), Duitsland (een verkoopkantoor), het Verenigd Koninkrijk (St. Helens en Hull) en het hoofdkwartier in Spijkenisse. 

Omzet: circa 65 miljoen euro. Personeel: 675 mensen, van wie 500 in Polen. Behalve in de chemie is Nijman/Zeetank in Polen actief in het vervoer van glas voor glasfabrikant NSG Pilkington, de brandstofbevoorrading en warehousing. Voor de glasfabrikant regelt Nijman/Zeetank de interne logistiek in het warehouse. Ook wordt glas vervoerd naar een autoruitenfabriek van NSG Pilkington elders in Polen; ook in deze fabriek wordt de interne logistiek door Nijman/Zeetank uitgevoerd.

Verbondenheid met Polen

Polen is voor Nijman/Zeetank een verhaal op zichzelf. Zitten we nu middenin de energietransitie, in de jaren ‘90 hadden we te maken met de nasleep van de val van de Muur. Een schilderij in de directiekamer van de oude stad Sandomierz (ook wel klein Rome genoemd), ruim 200 kilometer ten zuiden van Warschau, is een teken van de verbondenheid met het land.

Groeikansen IJzeren gordijn

Midden jaren ‘90 trok Van Noordt voor het eerst naar Polen en zag daar enorme groeikansen. De voortdurende focus op veiligheid bij Nijman/Zeetank, ontstaan vanuit de chemietransporten, leidde ertoe dat in Polen in samenwerking met TVM veel chauffeurs- en preventietrainingen werden gegeven.

"Het was echt nodig om een nieuwe veiligheidscultuur neer te zetten"

Het besef dat de verkeersveiligheid verbeterd moest worden was in die tijd nog onvoldoende ontwikkeld. Een erfenis van de jaren achter het IJzeren Gordijn. “Het was echt nodig om een nieuwe veiligheidscultuur neer te zetten”, blikt Van Noordt terug. “Het land en dus ook de chauffeurs kregen met geheel nieuwe zaken te maken, zoals tachografen, boordcomputers en veel gecompliceerde werkprocessen. Heel anders dan hun oude trekkertjes. Maar kijk nu eens, 27 jaar verder. Polen heeft zich schitterend ontwikkeld en heeft alle jaren na de val van de Muur economische groei laten zien.”

Dat komt tot uiting in één van de bedrijfsactiviteiten in Polen: vanwege de smetteloze reputatie van Nijman/Zeetank (Van Noordt klopt het af, maar ernstige calamiteiten zijn het bedrijf bespaard gebleven) wordt daar ook de brandstofbevoorrading uitgevoerd door circa zestig tankauto’s, die bijna volcontinu onderweg zijn.

Transport van chemie

“Transport van chemie en ook van brandstof is niet gevaarlijk, zolang je weet wat je moet doen en hoe je met het equipment en de te vervoeren producten om moet gaan”, stelt Van Noordt, wiens bedrijf altijd volgens de laatste certificeringen werkt en dat ook nauwgezet extern laat controleren, conform de strenge eisen van de overheid én van de klanten. 

"Veiligheid staat bij ons altijd op nummer één"

“Bij ons en bij de chemiebedrijven staat veiligheid altijd op nummer één. Al onze chauffeurs zijn daar goed van doordrongen, net als de mensen op kantoor. Het zit in de hele keten. Er zijn natuurlijk altijd wel aandachtspunten, maar we hebben niets noemenswaardigs gehad. En gelukkig ook geen grote ongevallen, want de chauffeurs zitten jaarlijks toch tussen de 90.000 en 120.000 kilometer op de weg.”

Ook in Polen streven naar verduurzaming en energietransitie

Nijman/Zeetank trekt in de Poolse vestiging de lijn door in het streven naar verduurzaming en energietransitie. Zo zijn er in een warehouse alle diesel-aangedreven machines verwijderd en vervangen door elektrisch aangedreven machines. Een emissieloze opslagfaciliteit dus waar alles elektrisch gebeurt. “Wij rapporteren maandelijks over onze uitstoot, want de fabricage van glas is een energievretend proces en dat vraagt om compensatie elders.”

Eigen productie van zonne-energie

In het hoofdkantoor in Spijkenisse wordt ook volop ingezet op duurzaamheid en op de eigen productie van zonne-energie via panelen. “Dat gaat goed. Het is fijn om te zien dat je na zo’n mooie zomer creditnota’s van Eneco krijgt omdat we stroom terug kunnen leveren”, verduidelijkt Van Noordt. “Maar ook op het gebied van equipment kun je het nodige doen, zoals het inzetten van lichtere voertuigen waardoor je minder rolweerstand hebt. Maar je hebt niet alles in de hand. We hebben bijvoorbeeld trekkers die op LNG rijden en daar ben je op het ogenblik niet zo blij mee, want die gasprijs is net als de dieselprijs wel heel hoog. Maar goed, dat heeft ook alles te maken met de situatie in Oekraine.”

"Het is fijn om te zien dat je na zo’n mooie zomer creditnota’s van Eneco krijgt omdat we stroom terug kunnen leveren”

Gebrek aan Europese regie of afstemming

Hij is minder te spreken over het overheidshandelen als het om de energietransitie gaat. In de landen waar Nijman/Zeetank werkt, gelden telkens andere regelingen zonder Europese regie of afstemming. België geeft subsidie op investeringen, in Duitsland wordt vergroening via de Maut gestimuleerd. En in Nederland, waar Nijman/Zeetank experimenteert met LNG en bio-LNG, krijgt het bedrijf geen cent subsidie. Reden: energie-efficiënt of niet, ook bio-LNG wordt gerekend tot de fossiele brandstoffen, ondanks de opwekking uit organisch afval en mest.

 

 

Subsidies van overheid of opdrachtgevers

Desondanks zijn financiële prikkels zeer gewenst om de energietransitie meer vaart te geven. Want één ding weet Van Noordt zeker: “Duurzaamheid gaat via de portemonnee.” Hij wijst op de elektrificatie, die voor de stadsdistributie weliswaar goed te doen is, maar op langere routes vooralsnog geen werkbaar alternatief vormt.

"Duurzaamheid gaat via de portemonnee"

“Een elektrische trekker kost drie tot drieënhalf keer zo veel als een diesel”, rekent Van Noordt over de duim. “Dat kan alleen maar uit met subsidie van de overheid, of van opdrachtgevers die daarvoor geld over hebben. De Nederlandse overheid geeft daar een heel klein beetje subsidie voor, de Duitse overheid geeft of gaf meer subsidie. In bijvoorbeeld Polen en in Engeland rijden we perfecte trajecten waar je een elektrische auto kan inzetten. Maar het ontbreekt daar aan laadinfrastructuur en subsidie en dan kun je het niet rond krijgen.”

“Als waterstof echt groen gemaakt wordt, kan het zeker effect hebben"

Dat neemt niet weg dat ook Van Noordt zich doorlopend aan het oriënteren is op nieuwe ontwikkelingen en toepassingen. Zo bezocht hij recent een beurs in Hannover over logistieke innovaties, zoals toepassing van waterstof. Van Noordt: “Als waterstof echt groen gemaakt wordt, kan het zeker effect hebben. Maar zoals het er nu voorstaat, zijn we met z’n allen tien jaar ouder voordat er een toepassing is op grote schaal.”

Wispelturige overheid 

Als ervaren lid van de Ledenraad van TVM weet ook hij niet wat hij jongere collega’s moet adviseren op het gebied van groene investeringsbeslissingen. Hij wijst op de in zijn ogen wispelturige overheid, die onvoldoende richting geeft aan het beleid en daarin niet altijd consequent is, zoals de eerder genoemde bio-LNG.

"Er is niet één richting, er zijn er meerdere"

Beperkte en tijdelijke subsidie op LNG en bio-LNG geeft geen permanente zekerheid bij investeren.Ondanks dat er sprake is van CO2-reductie van 20% (LNG) en 90% (bio-LNG). In Nederland op kleine schaal en elders in Europa op grote schaal worden fabrieken voor bio-LNG gebouwd. Dat maakt het lastig qua investeringen, want er is qua bio-LNG, qua elektrisch of wat waterstof betreft geen businessplan op te maken. "Maar aan de andere kant: er is niet één richting, er zijn er meerdere. Het vergt dus ook tijd om zakelijk grip te krijgen op de energietransitie. Zeker is dat we voor een grote opdracht staan.” Van Noordt gaat die uitdaging in elk geval niet uit de weg