‘De fysieke en mentale belasting in transport is aanzienlijk toegenomen’

Klanten beter laten presteren. 

Dat is in vier woorden de missie van JobTrans. Om dat doel te bereiken ontwikkelden De Leeuw, zijn veertig vaste medewerkers en nog eens zestig zzp’ers een breed scala aan cursussen en opleidingen voor de transport- en logistieke sector. In januari werd – na Genemuiden, Harderwijk en Heerenveen – de vierde vestiging geopend in Oosterhout (NB). “Het is een serieuze business geworden”, zegt de 34-jarige directeur.

Vanaf begin juni werkt JobTrans samen met TVM. Fase 1 bestaat uit een pilot met verschillende e-learnings. “Dat gaat over praktische zaken: stoelafstelling, tachografen, cruise control... Slaat het aan bij de leden van TVM, dan breiden we het verder uit. Daarbij beloven wij drie dingen: rendement, gemak en innovatie. Dat zijn zo’n beetje de pijlers waarop wij ons bedrijf bouwen.”

Code 95

Twaalf jaar geleden bepaalde de Europese Unie dat een code in het rijbewijs moet aangeven of een chauffeur vakbekwaam is. Vastgeklonken aan die maatregel zit een verplichte bijscholing van 35 uur per vijf jaar. Voor JobTrans – van origine een detacheringsbureau – betekende het een gat in de markt. Er was immers nog een wereld te winnen.

De Leeuw: “Toen we in 2010 begonnen, was alles vooral gericht op brandstofbesparing, schadepreventie of het zekeren van de lading. Het had te maken met de machine of het vervoer. Er was nog maar beperkte aandacht voor de menskant. Wij noemen dat ook wel de soft skills.”

Zowel de fysieke als mentale belasting in de transportbranche is aanzienlijk toegenomen. De Leeuw haalt een treffend praktijkvoorbeeld aan. “Een klant die altijd normale fietsen vervoerde, heeft inmiddels met e-bikes te maken. Maar de manier van laden en lossen wordt niet aangepast, terwijl die e-bikes vele malen zwaarder zijn. Gevolg: meer mensen met rugklachten.”

“Aan de andere kant signaleren we meer uitval vanwege psychische klachten. Vooral corona hakte er flink in. Mensen zaten niet lekker in hun vel, kregen geen rust in hun hoofd, konden niet loskomen van hun mobieltje. Ze kijken er dag en nacht op, veel communicatie en planning loopt via WhatsApp. En dan willen ze het nieuws nog volgen, alles weten over de lockdown. Een hoop negativiteit... Het mobiele telefoonverkeer is enorm toegenomen en dat doet iets met je hersenen. Mensen herstellen gewoon niet meer. Ze pakken nooit meer een boek of gaan even achter in de tuin zitten. Er is altijd Facebook, Instagram, nos.nl of een andere site waar je toch even doorheen scrolt.”

Fit op de rit

JobTrans verzorgt op jaarbasis drie- tot vierduizend trainingen aan ongeveer twintigduizend chauffeurs. Ze zijn inmiddels toonaangevend in Nederland. Een programma waar veel succes mee wordt geoogst, is Fit op de rit. De Leeuw: “Vaak horen we de opmerking: het is verplicht. Ja, klopt. Maar als het toch verplicht is, besteed je geld dan goed en zorgt dat het ergens aan bijdraagt. Vanuit die gedachte zijn we met TVM in gesprek geraakt. Wij kunnen zorgen dat hun leden beter gaan presteren. Dat is voor TVM interessant, want: minder schadelast. En als je daarnaast meer opleidingen in de breedte verzorgt, heeft het nog een meerwaardeook.”

Fysiotherapeut Jens van den Brink is een van de cursusleiders die zich bezighoudt met Fit op de rit. Hij traint groepen van maximaal zestien chauffeurs. “Wij richten ons op werktechnieken en voeding”, zegt hij. “Het begint met simpele vragen. Hoe stel je je stoel in? Hoe stap je in en uit? Hoe til je?

Hoe werk je met pompwagens? Die zaken hebben allemaal betrekking tot de fysieke belasting. Maar eigenlijk moet je kijken naar de belastbaarheid, zowel op het lichamelijke als geestelijke vlak. Dat is voor iedereen verschillend. Als je continu moet laden en lossen, ben je van nature veel in beweging. Een ander zit langer stil.”

Diabetes 2

Chauffeurs kunnen bij binnenkomst (vrijwillig) op de weegschaal gaan staan. Bloedruk en vetpercentage worden gemeten, hun BMI berekend. Voeding is een belangrijk thema tijdens de vitaliteitstraining. “Dat is iets waar vrijwel alle chauffeurs wel mee worstelen”, zegt Van den Brink. “Ze zijn de hele dag onderweg. Wat en op welk moment eet je?

En hoe weersta je het enorme aanbod langs de weg?” Elke dag komen er in Nederland tachtig mensen met diabetes 2 bij; een zorgwekkend aantal. Van den Brink: “Daar zitten veel vrachtwagenchauffeurs bij, omdat zij uit een cultuur komen waarin het nog geaccepteerd is om wat ongezonder te leven. Maar straks moet zijn rijbewijs verlengd worden en met diabetes 2 wordt dat echt een ander verhaal. Regels worden strenger. Ze moeten tegenwoordig in ritpauzes hun bloedsuikerspiegel laten prikken en dat vinden ze niet leuk. Wij geven de tools om die vervelende situatie vóór te zijn.”

De Leeuw: “Je hoopt dat het dominosteentje bij ons het beslissende tikje geeft. In de eerste plaats krijg je punten voor je rijbewijs, dus je hebt het nodig. Maar er is nóg iets: als jij straks 66 bent en met je kleinkinderen wil gaan fietsen in de duinen, moet je het echt anders aanpakken. Daarmee raak je een gevoelige, persoonlijke snaar. Stel, je hebt net vier uur gereden, te weinig gedronken, je loopt een tankstation binnen en daar ligt een bal gehakt. Dan is het heel verleidelijk die te pakken. Of je neemt het appeltje dat je die morgen van huis hebt meegenomen.”

Van den Brink: “Wij gaan geen dieet adviseren of een bepaalde leefwijze aanmoedigen. Verschillen zijn er altijd. Ook in de transportwereld zal de één meer behoefte hebben aan vetten, de ander aan koolhydraten. Dat kun je gewoon laten zien. In een groep van zestien cursisten kan het zomaar zijn dat ze allemaal een ander advies krijgen. Dat is puur gebaseerd op de vraag: hoe ziet jou dag eruit? Op basis daarvan verzorgen wij maatwerk.”

De Leeuw: “Ik verbeeld me niks: wij gaan echt geen revolutie teweegbrengen. Maar wij kunnen wél het zaadje planten bij een chauffeur. Waar heb ik invloed op? Er is altijd een excuus om het niet te doen. En die keuze maak je zelf. Ik ken vervoerders die met elkaar de uitdaging zijn aangegaan. Zij lopen via een stappenteller van Zwolle naar Rome. Er is een poule gemaakt en sommigen zijn daar uitermate fanatiek in. Het is niet alleen een leuke manier om je personeel te stimuleren, vitale werknemers betekent in de regel ook weinig ziekteverzuim.”

Van den Brink: “Vandaag had ik er twee bij die tijdens lange ritten nu een racefiets meenemen. Anderen kijken daar dan vreemd van op. Ik weet: de cultuur is moeilijk te door breken. Je kunt iemand wel vertellen dat hij tienduizend stappen per dag moet zetten, maar er zijn ook chauffeurs die door de werkdruk niet toekomen aan dat dagelijkse ommetje. Wij reiken dan tips-and-tricks aan. Hoe kun je gezonder eten? Wat verandert er als je van een dag naar een nachtschema gaat? Dat proberen wij heel simpel uit te leggen.”

De Leeuw: “Het grappige is: we hadden best wat weerstand verwacht. Maar de trainingen worden zeer positief ontvangen. Chauffeurs steken niet de kop in het zand en vinden het juist superleuk om over hun leven te praten. En wat daarnaast belangrijk is: wij helpen de ondernemer die bewustwording door te voeren in zijn bedrijf. Want mensen worden vaak pas aan het denken gezet wanneer iemand is uitgevallen met ernstige klachten. En dan is het te laat.”