'Alle kinderen verdienen gelijke kansen'

Het seizoen is voor Sven Kramer (36) voorbij. Een gedenkwaardig seizoen, in een bubbel met lege tribunes. Los van zijn prestaties kijkt de Fries er met gemengde gevoelens op terug. “Aan de ene kant is het mooi dat we in coronatijd überhaupt nog hebben mogen schaatsen, met dank aan de KNSB, de ISU en ook House of Sports voor een foutloze organisatie van de evenementen in Thialf. Ik denk dat we de fans ook op deze manier mooie sporthebbenlatenzien,maarqua ambiance was het natuurlijk helemaal ruk. Zonder publiek is topsport maar een kille bedoening.”

Het is Kramer ten voeten uit. Diplo- matiek, maar tegelijkertijd recht voor zijn raap. De Fries heeft zich in de loop der jaren opgeworpen als ambassa- deur van ‘zijn’ sport. Als er iets mankeerde aan de kwaliteit van het ijs, de wedstrijdkalender of de belan- gen van de schaatsers werden met voeten getreden, dan klom Kramer op de barricaden. Vaak als enige. Maar altijd in het belang van de sport.

Dat zal hij blijven doen, verzekert hij met een glimlach. In ieder geval nog tot en met zijn afscheid, volgens planning na de Olympische Winterspelen van 2022 in Peking. Want daarna is het klaar. “Dan gaan we iets anders doen”, zegt hij.

Schaatsen zonder Kramer, het is een vooruitzicht waar menigeen – binnen en buiten de schaatswereld – zich zorgen over maakt. Het zal de populariteit en commerciële waarde van de sport in ieder geval geen goed doen. Zelf voelt Kramer zich vooral begaan met de toekomst van het jeugd- en schoolschaatsen in een tijd- perk dat strenge winters steeds vaker uitblijven en bewegingsarmoede onder kinderen een steeds groter pro- bleem wordt. Met de oprichting van de Sven Kramer Academy hoopt hij zoveel mogelijk schoolkinderen in aanraking te brengen met het schaatsen. TVM is sinds begin dit jaar maatschappelijk partner van ‘SKA’. Kramer: “Het schaatsen heeft mij heel veel gegeven. Ik voel me moreel verplicht iets terug te kunnen geven. Het voelt ook gewoon goed om dat te kunnen doen. Het is namelijk leuk. En het is nodig.”

“Het ultieme doel van de Academy is dat ieder kind in Nederland voor zijn of haar twaalfde een keer in aanraking is geweest met het schaatsen. Wij hebben geen winstoogmerk. Alles wat binnenkomt zorgt ervoor dat de drempel lager wordt voor kinderen om te gaan schaatsen. Zeker ook voor kinderen uit minderbedeelde gezinnen. Schaatsen is gewoon een dure sport. Ik vind het belangrijk dat alle kinderen dezelfde kansen krijgen.”

“We zijn in Heerenveen begonnen met het initiatief, maar we zien dit ook als een olievlek die groter moet wor- den. Dat kan op tal van manieren. We hebben bijvoorbeeld het idee met de ijsbaan in Leeuwarden te gaan samen- werken, daarover zijn we in gesprek. Daarna willen we het concept uitrollen over heel Nederland. Dat is ambitieus, maar wel haalbaar. We hebben nu de eerste stap kunnen zetten met behulp van een aantal partners, waaronder TVM. Ik vind het – zeker ook vanwege de relatie vanuit het verleden – bijzonder dat TVM is aangesloten. Daar spreekt oprechte betrokkenheid uit, zowel voor mij als voor het schaat- sen. Dat vind ik mooi.”

Inschrijven schaatslessen

Particulieren kunnen zich bij de Sven Kramer Academy inschrijven voor lessen. Daarnaast wordt er schoolschaatsen geor- ganiseerd in samenwerking met scholen uit de regio. Oud-topschaatser Douwe de Vries, tevens een goede vriend van Kramer, is directeur geworden van de Sven Kramer Academy en runt de dagelijkse operatie. Kramer ziet toe van een afstandje. Figuurlijk, maar soms ook letterlijk.

“In het begin heb ik de lessen wel eens gezien uiteraard. Dan was ik aan het trainen en werd er les gegeven op het binnenbaantje. Dan is het heel makkelijk om de interactie aan te gaan of om na afloop mensen op dingen te wijzen. Maar dat was voordat Thialf op slot ging voor het grote publiek. Dat laatste is supervervelend natuurlijk. Voor de Academy, maar vooral ook voor heel veel mensen die normaal gesproken plezier beleven aan het schaatsen, actief of passief. Persoonlijk vind ik het bijvoorbeeld ook jammer dat Naomi en Kae (zijn vrouw en dochtertje, red.) niet eens konden komen kijken als ik moest schaatsen. Kae heeft van dit seizoen weinig tot niets meegekregen. Of ze al een beetje kan schaatsen? Ik heb in Thialf al eens een paar rondjes met haar geschaatst. Dat is machtig mooi als je dat met je eigen kind kan doen.”

Klimaatverandering

Zelf is Kramer nog van de generatie die schaatsen niet alleen binnen leerde, maar in koude winters ook op slootjes of ander natuurijs. “Ik ging natuurlijk veel mee met mijn vader naar wedstrijden, dus voor mij was de drempel wat dat betreft lager dan voor veel andere kinderen. Door de genen in de familie was het in mijn geval vrij vanzelfsprekend dat ik qua sport voor schaatsen koos. Voor Kae is dat al een stuk minder vanzelfsprekend. Door het feit dat ze een hockeyende moeder heeft uiteraard, maar ook doordat we – met uitzondering van dit jaar – in de regel toch minder strenge winters hebben als gevolg van de opwarming van de aarde.”

In het voorjaar van 2005 stapte Sven Kramer vanuit Jong Oranje over naar de TVM schaatsploeg. Een andere tijd, een andere schaatser, zegt Kramer. “Ik zat toen in een andere fase van mijn leven en maakte me niet druk over klimaatvraagstukken. Dat is logisch ook. Ik merk dat bijvoorbeeld nu ook aan mijn jongere ploeggenoten. Zij waarderen het initiatief van de Sven Kramer Academy, maar hebben toch iets minder besef van de urgentie. In de loop der jaren ben ik als sporter en als mens meer en anders over bepaalde zaken gaan nadenken en heb ik bijvoorbeeld meer oog gekregen voor ontwikkelingen om me heen en zeker ook voor maatschappelijke ontwikkelingen. Het is duidelijk, de opwarming van de aarde is een van de redenen dat we in Nederland weinig natuurijs meer hebben, waardoor er weer minder aanwas is van kinderen die willen schaatsen. Dat is wel een van de redenen geweest om dit project te starten.”

Sporten stimuleren

Bovendien vindt Kramer het belangrijk dat kinderen ook om een andere reden in contact komen met sport en beweging. “Obesitas onder kinderen is een probleem van deze tijd. Ik vind dat we kinderen zoveel mogelijk moeten stimuleren om te sporten. Omdat het leuk is en omdat het gezond is, zowel mentaal als fysiek. Je ziet het nu ook in coronatijd, dat kinderen meer thuiszitten. Hun wereld wordt kleiner en ze bewegen minder, dat is gewoon niet goed.”

Door het coronavirus en alle beperkende maatregelen heeft de Sven Kramer Academy niet de vliegende start gekregen waar Kramer vooraf op hoopte. “De eerste reacties waren zeer positief. In het begin voelde ik hier en daar wel enige aarzeling, ook omdat we twee bestaande scholen (Thialf schaatsschool en jeugdschaatsen Thialf) hebben overgenomen en kiezen voor een andere structuur en opzet. Maar in korte tijd hebben we toch iets moois neergezet en veel mensen weten te bereiken. Het liefst pak je dan door, maar door corona moeten we iets meer temporiseren. Het is niet anders. Iedereen moet met corona dealen, wij ook.”

Voor Sven Kramer persoonlijk ligt de focus de komende elf maanden op iets anders: zijn laatste Olympische Spelen. “Dat is een mooie overzichtelijke en afgebakende periode. Nog een klein jaartje trainen en ergens vol voor gaan. En dan begint voor mij een nieuw leven, waarbij het vanzelfsprekend zal blijven draaien om sport. De afspraak is dat ik na de Spelen normaal gesproken in de directie van Team Oranje kom, de overkoepelende schaatsen wielerploeg. Daar wordt tegen die tijd concrete invulling aan gegeven.”

Daarnaast zal hij ook nauw betrokken blijven bij de Academy. “Dat is een vanzelfsprekendheid. Ik heb mezelf eraan verbonden en commitment getoond. De Academy draagt mijn naam, dus die link zal altijd blijven. Alleen ga ik geen rol spelen in de dagelijkse uitvoering. Al lijkt het me wel leuk af en toe zelf ook een lesje te kunnen geven...”